Każde wdrożenie LEAN  jest inne!

Gdy rozmawiam z pracownikami zdarza się, że panuje opinia, że Lean to zwolnienia. Czy tak jest na prawdę? Aby transformacje LEAN odniosła sukces, pierwsza zmiana musi zajść w naszym sposobie myślenia, Jeśli odpowiadasz za wdrożenie w firmie, zastanów się gdzie jesteś obecnie i gdzie chcesz być za kilka lat.

Przemyśl czy Strategia Twojej organizacji uwzględnia LEAN, czy też LEAN jest tylko dodatkowym elementem.

Możesz odnosić sukcesy wdrażając poszczególne elementy LEAN, jednak najlepszy i długotrwały efekt osiągniesz wplatając LEAN w DNA twojej firmy!

Jeśli nie wiesz od czego zacząć, napisz do mnie: jacek<@>kanban.pl

LEAN TO ZWOLNIENIA

Są dwa rodzaje firm stosujących lean. Pierwszy rodzaj to firmy, które rzeczywiście chcą osiągnąć korzyści dzięki lean i wiedzą jak to zrobić. Drugi rodzaj to firmy które słyszały, że lean przynosi korzyści, ale kompletnie nie mają pojęcia jak się za tą całą transformację zabrać. Ewentualnie też tylko wydaje im się, że wiedzą.

Tym razem kierunek Czechy, a celem mojej podróży jest zarządzanie wizualne (Daily Visual Management), jednak nie tym tematem będziemy zajmować się w dzisiejszym wpisie. W ciągu dnia będzie kilka ważnych telekonferencji, które zaczną się od 8:00, postanowiłem zatem skorzystać z oferty PKP. Piękny poranek, pociąg 4:19, zatem do godziny 8 jest jeszcze chwila czasu, którą można wykorzystać!

W drodze na warsztaty DVM

Zastanawiałeś sie kiedyś nad problemem zwolnień w wyniku wdrożenia usparwnień ?

Dziś chcę porozmawiać z Tobą o tym dlaczego LEAN kojarzy się często ze zwolnieniami. Czyli co zrobić aby skutecznie zabić LEAN w Twojej organizacji. Jednak nie po to abyś to stosował, ale byś miał szansę uniknięcia tego problemu lub choćby żebyś wiedział, że nastąpi i byś miał szansę na jakąkolwiek reakcję.

Z pewnością pracując jako konsultant Lean, lub uczestnicząc w dowolnym projekcie czy organizując warsztaty KAIZEN, spotkałeś się z obawami ludzi. Obawami, że lean to zwolnienia. Niekiedy takie obawy wyrażane są wprost, niekiedy w formie żartu, ale prawie zawsze da się je wyczuć.

Dotyczą wielu różnych kwestii, ale dzisiaj chciałbym się zająć tylko jedną z nich. Obawą o utratę miejsc pracy. Zastanó się jak to wygląda w Twojej organiacji!

Pracując w zespole odpowiedzialnym za usprawnienia, koncentrujesz się na osiągnięciu wyniku. To jest naturalne. Ten wynik najczęściej związany jest z koniecznością poprawy wskaźników, a często dotyczy wzrostu produktywności. Pomyśl, co w Twojej obecnej organizacji, tak – gdzie pracujesz tu i teraz, może oznaczać wzrost produktywności ?

Weźmy pod uwagę 3 przypadki.

Przypadek 1. SPADEK SPRZEDAŻY

Powiesz być moze, że sytuacja rynkowa Was nie rozpieszcza. Zatem wartość zamówień spada. Jeżeli jest to sytuacja chwilowa, związana na przykład z sezonowością, to zapewne nie ma się czym martwić. Jednak jeżeli taki trend się utrzymuje, to znaczy, że będą potrzebne kroki naprawcze. Dlaczego ? Ponieważ w którymś momencie skończą się zapasy gotówki w kasie oraz zasoby na firmowych kontach. Pamiętaj, że firma jest przecież po to by zarabiać.

W tym momencie, jako Lider Lean w firmie,  otrzymujesz zadanie usprawnienia procesów w dziale „x”. Serwis ma pozostać na tym samym poziomie, a wszystkie dotychczasowe zadania mają być realizowane mniejszą liczbą pracowników. Oznacza to, że mniej osób będzie potrzeba do wykonania tej samej pracy.

Aby usprawnić proces powołujesz zespół składający się z pracowników tegoż właśnie działu „x”. Widzisz już ten entuzjazm do zmian w ich oczach, prawda ? Ale „entuzjazm” to tylko jeden aspekt. Drugi jest taki, że część z tych ludzi będzie trzeba zwolnić i pierwsza rzecz jaka pracownikom zostanie w głowach to zwolnienia po usprawnieniach lean.

Czy Ty możesz coś z tym zrobić ?

Nie. Na tym etapie już jest za późno. Ty jako Lider Lean swoją pracę wykonasz, a przekaz będzie taki, że ludzie zostaną zwolnieni w wyniku usprawnień. Czyli jednak lean to zwolnienia ?

Czy jest natomiast coś co można zrobić aby zredukować takie skojarzenia ? Tak, można pomyśleć o komunikacji. Im wcześniej będzie ona odpowiednio dobrana i użyta, tym efekt będzie lepszy. Musisz jednak zdawać sobie sprawę, że na tym etapie jest to działanie mocno spóźnione.

Co można być w firmie zrobione aby uniknąć skojarzeń, że lean to zwalnienia ? Firma poprzez działanie kierownictwa może się do takich usprawnień przygotować. Generalnie w takiej sytuacji można się już tylko starać ratować. Można próbować uzasadniać, że bez działań lean, zwolnienia byłyby jeszcze większe, natomiast jest to na tyle karkołomne zadanie, że nie wiem czy jest sens je podejmować. Pewnie tylko ekspert komunikacji byłby w stanie coś tu jeszcze uratować.

W tym przypadku widać, iż zarząd kompletnie nie podąża drogą Lean, a wykorzystuje jedynie doraźne praktyki Lean w postaci zastosowania narzędzi ukierunkowanych na redukcję zatrudnienia.

I powiem Ci jasno. To NIE JEST LEAN.

Jeśli chciałbyś o tym porozmawiać, napisz do mnie!

Przypadek 2.

Sprzedaż (czyli też produkcja, lub oferowane przez Twoją firmę usługi), jest na stabilnym poziomie. Tu zarząd firmy ma już większe pole do popisu i ma wybór: postąpić prawidłowo lub ciąć koszty poprzez redukcję etatów w celu krótkoterminowej poprawy wskaźników.

W przypadku pierwszym jedyną możliwością było zwolnienie pracowników. W przypadku drugim istnieje zasadnicza różnica. Usprawniając procesy osiągniesz oczywiście ten sam efekt jak w przypadku pierwszym. Jednak pracownicy mogą zostać przesunięci do innych zadań. Jakie są to zadania zależy oczywiście od specyfiki firmy, ale najczęściej są to dwa obszary:

– przesunięcie ich tak, aby zmniejszyć ogólną liczbę nadgodzin (koszty) w firmie

– stworzyć dodatkową potrzebę rynkową, czyli wzrost, który będzie tymi zasobami zaspokojony

Najczęstszym przypadkiem są oczywiście zwolnienia.

Tu znów główna rola spoczywa na zarządzie i terminie oraz zawartości komunikatu dla pracowników. Prosta „redukcja głów” prowadzi wyłącznie do powiązania Lean ze zwolnieniami.

W tym przypadku zarząd ma szansę wykorzystania lean, choć to wykorzystanie będzie mocno ograniczone i na pewno nie będzie to działanie wykonane w duchu LEAN.

Przypadek 3

To przypadek firmy, która myśli poważnie o lean, jednak takich organizacji jest niestety niewiele. Skąd wiadomo, ze jest to firma zaangażowana w rozwój kultury lean ? Pomijając wszystko inne można to wnioskować po zapoznaniu się z celami, polityką i strategią danej organizacji.

Dla nas najważniejszym elementem będzie strategia. Zastanówmy się przez chwilę dlaczego.

Zastanó się co się dzieje, jeżeli firma nie ma działań lean wplecionych w swoją strategię ? Czyli zatrudnia lidera lean, daje mu biurko i komunikat: „jedziesz!?” Cóż, jeżeli „leanowiec” jest kiepski, to osiągnie tylko tyle, że pójdzie komunikat „LEAN NIE DZIAŁA”! Gorzej natomiast jest wtedy, gdy jest dobry (tak, to dla lean też może być katastrofa) i wyniku jego działań nagle zarząd orientuje się, że ludzie nie mają co robić… W takim wypadku najłatwiejszym rozwiązaniem jest „zwolnić”, bo przecież pracownicy nie mogą „nic nie robić”

Czy wykonano „świetną robotę” ograniczając koszty? Kłopot polega tylko na tym, że w okresie długoterminowym, może być to działanie na szkodę firmy, lub też mówiąc inaczej, występuje brak prawidłowego zarządzania zasobami, co w dalszej perspektywie prowadzi do utraty korzyści.

Ale jak strategia może być powiązana z lean – jakie to ma znaczenie ?

Otóż ma. To nie będzie nic odkrywczego, ale może dlatego jest to takie trudne ? Organizacja, która planuje świadomie i uwzględnia lean jako element swojego DNA, tak buduje swoją strategię aby działania lean ją wspierały!

Przykładem może być zapis związany z corocznym osiąganiem wzrostu na poziomie przykładowo 10%. W praktyce oznacza to dwie rzeczy. Firma, która nie będzie stosowała lean, będzie szła w kierunku wzrostu zatrudnienia. Firma, która zamierza stosować lean jest świadoma tego, że aby osiągać wzrost na poziomie 10% rocznie musi eliminować starty i uwalniać zasoby wewnętrzne do realizacji przyszłych projektów. I tylko taka firma będzie miała szansę na transformację LEAN bez przeszkód.

Zastanó się, czy firma może taką szansę wykorzystać? ZRezygnacja z krótkotrwałych efektów ponad działania dające efekt w długim terminie, to już zależy od Zarządu!

Podsumowując, to nie LEAN nie działa lub też to nie LEAN powoduje zwolnienia ludzi. Wszystko zależy od ludzi i od podejmowanych przez nich decyzji!

Warto przeczytać:

LEANCENTER

LEI POLSKA

Zachęcam Cię do dyskusji! Poglądy i treści zawarte w powyższym artykule powstały wyłącznie na podstawie mojego doświadczenia. Ty, mając inne doświadczenie, masz też inną perspektywę, którą chętnie poznam!

Jacek Kukiz